22 август көнне Татарстанның Арча муниципаль районы Кылачы авылында «Арча читекләре» районкүләм этно-фестивале узды. Фестиваль татар традицион мәдәниятен, халык иҗатының һәм декоратив-гамәли сәнгатенең иң яхшы үрнәкләрен ачыклау, үзенчәлеген үстерү, онытыла барган борынгы йолаларны, гореф-гадәтләрне торгызу, халык җыр-биюләрен саклап калу, киләчәк буыннарга җиткерү, катнашучы иҗат коллективларына тәҗрибә туплау, читек чигү осталарын, һөнәрчеләрне барлау, күн кәсепчелеген, татар халкының милли аяк киеме – читекне популярлаштыру максатларында үткәрелә.
Әлеге фестивальнең нәкь менә Кылачы авылында узуы юкка түгел. Кылачы – Арча милли аяк киемнәре берләшмәсенең чишмә башы. Биредә яшәүче авыл кешеләре күнне бизәкләп эшләү технологиясен беренчеләрдән булып җәелдереп җибәргән халык.
1885 елда Рамазан һәм Вәли Гайнуллиннар эш эзләп Казанга юл алалар. Монда алар читекләр тегү белән шөгыльләнүче Солтан байга ялланалар, бу һөнәргә өйрәнәләр. Ике ел эчендә милли аяк киемнәре җитештерүне тулысынча үзләштерәләр дә, авылга кайталар. Башка егетләрне дә шунда эшкә урнаштырырга ярдәм итәләр. 1925 елга кадәр Кылачының дистәләгән кешесе Казанда милли аяк киемнәре җитештерүдә эшли.
Аннары Кылачының үзендә дә күн аяк киеме эшләүче берләшмә оеша. Ул 1973 елга кадәр эшләп килә.
Бүгенге көндә авылда кеше күп яшәми. Шуңа да карамастан, Кылачыда үзләренең татар халкының милли аяк киеме – читек-чүәкләр ясаучы авыл икәнен онытмыйлар. Биредә авыл тарихына багышланган музей булдырылган. Анда танылган Кылачы читекләре дә урын алган. Быел менә читекләргә багышланган бәйрәм дә оештырырга булганнар.
«Арча читекләре» районкүләм этно-фестивале кысаларында Казан җөенә өйрәтү буенча осталык дәресләре, махсус күргәзмәләр, район үзешчәннәре катнашында зур фольклор концерт оештырылган иде.
Кылачыда башлангыч алган этно-фестиваль дәвамлы булыр, дип ышана аны оештыручылар.